استاد آکادمی، تجربه ی آموزش با برترین اساتید

مدرسه ی مجازی، از ابتدایی تا کنکور

شروع کنید همه دوره ها
article

یادگیری فعال چیست و چه تاثیری در درس خواندن دارد

باران بیات 10 دی 1403 77 دسته بندی : یادگیری فعال چیست؟

یادگیری فعال چیست و چه تفاوتی با یادگیری غیر فعال دارد؟

دانش آموزان در حال استفاده از متد یادگیری فعال

اجازه دهید برای روشن تر شدن این پرسش که یادگیری فعال چیست و چه تفاوتی با سایر روش ها دارد، مثالی بزنیم. در روش یادگیری سنتی یا غیر فعال معمولا دانشجویان در یک دوره محدود و مشخص در پرسش و پاسخ شرکت می کنند. اما در مقابل در کلاسی با روش یادگیری فعال، برای تمامی افراد حاضر در کلاس فرصتی فراهم می شود تا تفکر کرده و مهارت ها لازم برای یادگیری، ترکیب کردن، اعمال و جمع بندی مطالب را به کار گیرند.

در واقع در این روش بر خلاف باور عموم، نیازی به ترک قالب سخنرانی نیست. بلکه اضافه کردن استراتژی های کوچک می توانید در یادگیری دانش آموزان موثر تر باشد. این استراتژی ها به دانش آموزان چند دقیقه زمان می دهند تا درک خود از آموزه های جدید را بررسی کرده، یک مهارت را تمرین کنند و ابهامات خود را پیش از ارائه سایر مطالب حل کنند.

تکنیک های یادگیری فعال

یادگیری فعال در مطالعه به معنای خواندن مطالب با عزمی راسخ برای ارزیابی و درک ارتباط آن ها با نیازهای شما است. بازخوانی مطالب به تنهایی و بدون بکارگیری روش های درست برای یادگیری و درک مطالب درسی، راه موثری نیست. یادگیری فعال روشی تعاملی و انتقادی با محتوا است که می تواند در وقت شما نیز صرفه جویی کند.

برای درک بهتر موضوع نمونه هایی از تکنیک های یادگیری فعال برای مطالعه را در زیر شرح داده ایم:

  1. بیشتر کتاب ها و سایت های مطالعاتی، سوالات درون متنی و خود ارزیابی دارند. شما می توانید از این سوالات به عنوان نقشه راه برای فعال کردن یادگیری خود استفاده کنید.
  2. از روش فاینمن برای مطالعه استفاده کنید. ایده این روش به این صورت است که اگر می خواهید مفهومی را به خوبی درک کنید، آن را به سادگی به زبان خودتان توضیح دهید. در نتیجه آن را سریع تر و راحت تر متوجه خواهید شد.
  3. برای خود طرح سوال کنید. به این صورت که پرسش هایی را حول عنوان درس مطرح کنید و ببینید از قبل در مورد این موضوع چه اطلاعاتی دارید.
  4. هنگام مطالعه موارد مهم را فرموله و یادداشت کنید. این امر سبب افزایش سرعت مطالعه در بازه های زمانی کوتاه می شود.
  5. زمانی که هر بخش را به اتمام رساندید، مطالب را برای درک بهتر مرور کنید و قسمت های که نیاز است را دوباره بخوانید.
  6. فکت های علمی و نظریه ها را با مثال  یا داستان به زندگی واقعی مرتبط کنید. درک مفاهیم انتزاعی در ابتدا دشوار است و اگر بتوانید مثالی ملموس از آن داشته باشید، ایجاد تصویر ذهنی ساده تر می شود.

مزایای یادگیری فعال برای مطالعه

مزایای یادگیری فعال نسبت به یادگیری غیرفعال برای مطالعه بسیار بیشتر است. براساس یک مطالعه از کالج فناوری نیویورک درباره رویکرد یادگیری محور برای تحصیل، زمانی که دانشجویان در فرایند یادگیری مشارکت می کنند، بیشتر مطالب را یاد می گیرند. یادگیری فعال در مطالعه شامل بررسی، حل مسئله و کاربرد است. اصول یادگیری فعال، شبکه های حسی و شناختی مغز را فعال می کند و به پردازش و ذخیره اطلاعات کمک می کند.

در واقع هر چه بیشتر بتوانیم مغز را به طریق مختلف با مطالب درگیر کنیم، بیشتر یاد می گیریم. در یادگیری غیر فعال پس از 10 تا 20 دقیقه مطالعه، توجه فرد کاهش می یابد و به اصطلاح خسته می شود. ترکیب استراتژی های یادگیری فعال، یک راه حل عالی برای عدم حواس پرتی و اشتیاق به ادامه مطالعه است.

تا به اینجای مقاله آموختیم یادگیری فعال چیست و چه تفاوتی با روش های سنتی یا غیر فعال دارد. در این بخش به مزایای یادگیری فعال می پردازیم و هر یک از آن شرح می دهیم.

بهبود حفظ و یادآوری اطلاعات

یادگیری فعال به دلیل فعال کردن چندید مسیر عصبی در مغز یادگیری را افزایش می دهند. مطالعه در کنار بکارگیری استراتژی های یادگیری فعال نظیر طرح سوال، مثال زدن، ساده سازی، آموزش به دیگران، مطالعه نقادانه و خلاصه سازی و فرموله کردن مباحث، به پردازش و حفظ بهتر اطلاعات کمک می کند.

افزایش مشارکت و انگیزه دانش آموزان

افزایش مشارکت دانش آموزان در کلاس با یادگیری فعال

در یادگیری غیر فعال دانش آموزان به نشستن در کلاس بدون نیاز به تلاشی فراتر از حضور عادت کرده اند. اما در یک کلاس درس فعال، دانش آموزان اجازه ندارند تنها بنشینند بلکه باید زودتر از موعد برای موضوعی که در کلاس عنوان می شود آماده شوند تا بتوانند در بحث مشارکت داشته باشند. به عنوان مثال، می توانند شروع به خواندن مطالبی در مورد موضوع بعدی کنند. یا سوالاتی را طراحی کنند و از معلم خود بپرسند. همین که دانش آموزان می دانند سایر افراد نیز خود را قبل از کلاس آماده می کنند، باعث افزایش انگیزه بیشتر می شود.

 تقویت تفکر انتقادی و مهارت های حل مسئله

تقویت حافظه برای کنکور

تفکر انتقادی در مطالعه به ما کمک می کند تا خارج از چارچوب ها فکر کنیم. یادگیری فعال به دانش آموزان کمک می کند تا توانایی حل مسئله را در خود توسعه دهند و تصمیم گیری و قضاوت بهتری داشته باشند. یادگیری فعالیت محور باعث می شود تا پیش فرض ها را به چالش بکشید، استدلال های قوی تر بسازید و ایرادات منطقی را به خوبی تشخیص دهید.

افرادی که مهارت‌های تفکر انتقادی خوبی دارند، همیشه می‌توانند مباحث را به چالش بکشند و همه چیز را به سطح بعدی برسانند. از طریق یادگیری فعال، مهارت حل مسئله آن ها به شدت مورد آزمایش قرار می گیرد و در طول زمان حتی از قبل هم بهتر می شوند.

 بهبود مهارت های ارتباطی و همکاری

در پاسخ به سوال یادگیری فعال چیست، اشاره کردیم که دانش آموزان از طریق کسب تجربه در فرآیند یادگیری مشارکت می کنند. کسب تجربه شامل مشارکت همه جانبه در فعالیت های گروهی است. زمانی که دانش آموزان یاد می گیرند که در قالب یک تیم با هم از نزدیک همکاری کنند، انجام پروژه های محول شده برای آن ها راحت تر می شود.

 شاید یکی از معایب یادگیری فعال این باشد که فرد دیگر نمی تواند مانند گذشته منفعلانه عمل کند. بحث های گروهی می توانند دیدگاه دانش آموزان را برای پذیرش اطلاعات جدید تر گسترش دهند. به ویژه زمانی که هر فرد دانش خود را برای دستیابی همه به یک هدف مشترک، بکار می گیرد.

آمادگی موثر برای آزمون ها و امتحانات

یادگیری فعال به شما می آموزد که از خواندن مطالب درسی لذت ببرید و با مطالعه موثر در طول ترم خود را به یادگیری بلند مدت متعهد می کنید. مطالعه فعال شما را در شرح و بسط مسائل کمک می‌کند و باعث عمیق شدن در موضوع درس می شود. در نتیجه با یک مرور همه مباحث یاد آوری می شود. یادگیری فعال یک نوع آموزش تندخوانی نیز هست. زیرا با بکارگیری تکنیک های آن در زمان امتحانات می توانید سرعت مطالعه خود را در بازه های زمانی کوتاه افزایش دهید.

چالش ها و ملاحظات اجرای یادگیری فعال برای مطالعه

یادگیری فعال در مطالعه

درست است که با یادگیری فعال درس خواندن لذت بخش تر میشود و عمیق تر مباحث را به خاطر میسپارید اما ممکن موانعی نیز در هنگام اجرای درست یادگیری فعال برای مطالعه وجود داشته باشد. در زیر به برخی از این چالش ها اشاره کرده ایم:

  •   نبود محیط مناسب برای مطالعه
  •   وجود عوامل برهم ‌زننده تمرکز مثل گوشی موبایل
  •   عدم آمادگی روانی و جسمانی
  •   عدم برنامه ریزی
  •   محتوای نامناسب کتاب های درسی
  •   کمبود امکانات آموزشی
  •   عدم تسلط مدرسان

بهترین شیوه برای اجرای یادگیری فعال، روشی است که در آن احساس راحتی بیشتری می کنید. با آزمون و خطا می توانید بهترین ترکیب استراتژی های یادگیری فعال را برای خود بچینید و به آن عمل کنید. در ادامه بهترین روش های اجرای یادگیری فعال را به شما معرفی می کنیم:

نقشه ذهنی ایجاد کنید

افزایش سرعت مطالعه برای امتحان

یکی از روش های یادگیری فعال، به خاطر سپردن مطالب به صورت بصری است. این تکنیک به شما کمک می کند تا اطلاعات را به صورت بصری در قالب نمودار سازماندهی کنید. برای این کار باید موضوع اصلی را در مرکز یک صفحه خالی بنویسید. سپس ایده ها و کلمات کلیدی مرتبط که در طول مطالعه به آن برخورد می کنید را به موضوع اصلی متصل می‌کنید. سایر مباحث نیز به صورت شاخه ای به این هسته متصل می شوند. با ساختار نقشه ذهنی می توانید علاوه بر اینکه از نکات مهم یادداشت برداری می کنید، ارتباط سلسله مراتبی بین مفاهیم را متوجه ‌شوید.

برچسب ها : #یادگیری